Παχυσαρκία

Η παχυσαρκία είναι η αυξημένη συσσώρευση λίπους στο ανθρώπινο σώμα όπου ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) είναι 30 ή μεγαλύτερος. Αν και αποτελεί τον πιο ενδεδειγμένο τρόπο μέτρησης, ο ΔΜΣ εμφανίζει κάποιους περιορισμούς, καθώς δε λαμβάνει υπόψη παράγοντες όπως είναι τα εξής:

  • Φύλο
  • Ηλικία
  • Εθνικότητα
  • Μυϊκή μάζα

Ο ΔΜΣ υπολογίζει τη σχέση του βάρους με το ύψος ενός ατόμου. Ωστόσο, δεν περιλαμβάνεται ο διαχωρισμός ανάμεσα στο πλεονάζον λίπος και τη μυϊκή ή οστική μάζα, ενώ δεν παρέχει καμία ένδειξη της κατανομής του λίπους.
Παρά τους περιορισμούς του, ο ΔΜΣ αποτελεί τον πιο διαδεδομένο τρόπο μέτρησης της παχυσαρκίας παγκοσμίως.

Η παχυσαρκία σχετίζεται με την ύπαρξη ποικίλων προβλημάτων στην υγεία του ανθρώπου. Τα διαρκώς αυξανόμενα ποσοστά εμφάνισής της την καθιστούν μία επικίνδυνη και επιδημική πάθηση.
Σύμφωνα με μελέτες, πάνω από 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι είναι παχύσαρκοι ή υπέρβαροι με μεγάλο ποσοστό να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας εξαιτίας του αυξημένου βάρους.

Πώς προκαλείται η παχυσαρκία;

Η παχυσαρκία προκαλείται λόγω της υπερβολικής πρόσληψης θερμίδων σε σχέση με το ρυθμό και τη δυνατότητα καύσης τους. Οι πιο κοινές αιτίες που οδηγούν στην παχυσαρκία είναι:

  • Κακή διατροφή που περιλαμβάνει τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λίπη και θερμίδες

  • Καθιστικός τρόπος ζωής, χωρίς κάποια σωματική δραστηριότητα

  • Έλλειψη ύπνου, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ορμονικές διαταραχές με αποτέλεσμα την αύξηση της πείνας και την αναζήτηση τροφών υψηλής θερμιδικής αξίας

  • Γενετική προδιάθεση που μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα επεξεργάζεται τις τροφές και τις μετατρέπει σε ενέργεια ή λίπος

  • Αυξημένη ηλικία, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε μικρότερη μυϊκή μάζα και πιο αργό μεταβολικό ρυθμό, καθιστώντας ευκολότερη την αύξηση του σωματικού βάρους

  • Εγκυμοσύνη (το βάρος που λαμβάνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να είναι δύσκολο να μειωθεί και μπορεί τελικά να οδηγήσει σε παχυσαρκία)

Διάφορες παθολογικές καταστάσεις μπορεί επίσης να οδηγήσουν στην αύξηση του βάρους. Αυτές περιλαμβάνουν:

  • Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ) – Γυναικεία πάθηση που προκαλεί ορμονική διαταραχή
  • Σύνδρομο Cushing – Πάθηση κατά την οποία αυξάνονται τα επίπεδα της κορτιζόλης
  • Υποθυρεοειδισμός – Ο θυρεοειδής αδένας υπολειτουργεί και δεν παράγει επαρκείς ποσότητες σημαντικών ορμονών
  • Οστεοαρθρίτιδα & Λοιπές Μυοσκελετικές Παθήσεις – Ο ασθενής δεν έχει τη δυνατότητα να είναι δραστήριος με αποτέλεσμα να περιορίζεται η καύση των θερμίδων

Παχυσαρκία & Αντιμετώπιση

Σε κλινικές περιπτώσεις όπου η παχυσαρκία αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την υγεία του ασθενούς, επιλέγεται χειρουργική αντιμετώπιση.
Πρόκειται για μία πολύπλοκη διαδικασία που απαιτεί εξειδίκευση και εμπειρία από το χειρουργό που τη διενεργεί.

Οι δύο πιο εξελιγμένες τεχνικές στη βαριατρική χειρουργική που επιλέγονται ως μόνιμη λύση στο πρόβλημα της παχυσαρκίας είναι:

  • Η επιμήκης (sleeve) γαστρεκτομή (μανίκι)
  • Η γαστρική παράκαμψη (gastric bypass)

Σε ποιους ασθενείς υπάρχει ένδειξη για τη χειρουργική επέμβαση κατά της παχυσαρκίας;

Σύμφωνα με τις διεθνείς οδηγίες της ιατρικής κοινότητας, η ένδειξη για τη χειρουργική επέμβαση κατά της παχυσαρκίας αφορά σε ασθενείς:

  • Με Δείκτη Μάζας Σώματος 40 ή μεγαλύτερο
  • Με Δείκτη Μάζας Σώματος 35 έως 40 όπου συνυπάρχει κάποια πάθηση που σχετίζεται με την παχυσαρκία. Αυτή μπορεί να είναι ο σαχκαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ, καρδιοαγγειακά προβλήματα, οστεοαρθρίτιδα, υπνική άπνοια, υπερλιπιδαιμία, κ.α.