Περιτονίτιδα

Τι είναι η περιτονίτιδα;

Η περιτονίτιδα αναφέρεται στη φλεγμονή του περιτοναίου, που είναι η εσωτερική μεμβράνη που καλύπτει την κοιλιακή κοιλότητα και τα κοιλιακά όργανα, όπως αναφέρει ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Ε. Σεβαστιάδης.  Η περιτονίτιδα συνήθως προκαλείται από μια λοίμωξη που επηρεάζει τα γαστρεντερικά ή τα πυελικά όργανα και μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία.

Να σημειωθεί πως πρόκειται για μια επείγουσα ιατρική κατάσταση που απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα, καθώς αναπτύσσεται πολύ γρήγορα. Μετά τη ρήξη του κοιλιακού τοιχώματος ή των οργάνων της κοιλιάς, το περιτόναιο μπορεί να μολυνθεί μέσα σε 24 έως 48 ώρες.

Περιτονίτιδα: Ποια είναι τα αίτια και πως κατηγοριοποιείται;

Ανάλογα με την αιτία της, η περιτονίτιδα μπορεί να κατηγοριοποιηθεί σε δύο κύριους τύπους: Την αυτόματη βακτηριακή περιτονίτιδα και τη δευτεροπαθή περιτονίτιδα.

1. Η αυτόματη βακτηριακή περιτονίτιδα είναι συνήθως μια επιπλοκή της ηπατικής ή νεφρικής ανεπάρκειας, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση υγρών στην κοιλιακή κοιλότητα.
   
   
2. Η δευτεροπαθής περιτονίτιδα είναι το αποτέλεσμα μιας ρήξης ή φλεγμονής  οργάνου στην κοιλιακή χώρα, η οποία μπορεί να επιτρέψει στα βακτήρια να εισέλθουν στην περιτοναϊκή κοιλότητα. Η δευτερογενής περιτονίτιδα εμφανίζεται συχνότερα ως επιπλοκή γαστρεντερικών διαταραχών, όπως σκωληκοειδίτιδα, παγκρεατίτιδα, ρήξη έλκους στομάχου ή διάτρητο κόλον. Επιπλέον, η εκκολπωματίτιδα μπορεί να προκαλέσει περιτονίτιδα εάν ένα από τα εκκολπώματα (μολυσμένα «σακουλάκια» στην πεπτική οδό) πάθει φλεγνονή ή σπάσει και διαχυθούν μικρόβια στην κοιλιακή κοιλότητα. Η δευτερογενής περιτονίτιδα μπορεί επίσης να προκληθεί από κοιλιακό τραυματισμό. Τέλος, μπορεί επίσης να εμφανιστεί ως επιπλοκή ορισμένων ιατρικών επεμβάσεων, όπως η γαστρεντερική χειρουργική, η χρήση σωλήνων σίτισης ή η περιτοναϊκή κάθαρση. Επιπλέον, οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (νόσος του Crohn και ελκώδης κολίτιδα) θεωρούνται εξίσου υπεύθυνες για ενδεχόμενη φλεγμονή στο περιτόναιο, ειδικά στις περιπτώσεις εξάρσεις της νόσου.

Περιτονίτιδα: Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα συμπτώματα της περιτονίτιδας ενδεχομένως να διαφοροποιούνται ανά περίπτωση, ανάλογα με την υποκείμενη αιτία. Τα πιο κοινά συμπτώματα της περιτονίτιδας περιλαμβάνουν κοιλιακή δυσφορία και πόνο, ναυτία και έμετο, απώλεια όρεξης, διάρροια, δυσκοιλιότητα, πυρετό, κόπωση, σύγχυση, αποπροσανατολισμός και δίψα. Σε πρώιμο στάδιο, η περιτονίτιδα, χαρακτηρίζεται από ένα γενικευμένο πόνο στην κοιλιά, ενώ η περιτονίτιδα μεταγενέστερου σταδίου μπορεί να προκαλέσει πιο σοβαρό, εντοπισμένο κοιλιακό άλγος. Στην περίπτωση περιτοναϊκής κάθαρσης, το θολό υγρό αιμοκάθαρσης μπορεί επίσης να είναι σημάδι περιτονίτιδας.

Πώς διαγιγνώσκεται η περιτονίτιδα;

Αρχικά, ο ιατρός θα προβεί σε μια κλινική εξέταση του ασθενούς, καθώς και μια ανασκόπηση του ιατρικού ιστορικού του, η οποία δύναται να αποκαλύψει υποκείμενες καταστάσεις ή ιατρικές διαδικασίες στις οποίες να οφείλεται η περιτονίτιδα. Ένας αιματολογικός έλεγχος μπορεί να δείξει την άνοδο των δεικτών φλεγμονής. Μπορεί επίσης να πραγματοποιηθεί ανάλυση περιτοναϊκού υγρού για να προσδιοριστεί εάν υπάρχει μόλυνση ή φλεγμονή. Τέλος, ο απεικονιστικός έλεγχος που περιλαμβάνει ακτινογραφίες ή αξονική τομογραφία, δείχνει εάν υπάρχει διάτρηση ή άλλη παθολογία στον γαστρεντερικό σωλήνα.

Εάν η περιτονίτιδα σχετίζεται με περιτοναϊκή κάθαρση, μια κλινική εξέταση που αξιολογεί τα συμπτώματα μπορεί να είναι αρκετή για τη διάγνωση της πάθησης. Ειδικότερα, το θολό υγρό αιμοκάθαρσης είναι ιδιαίτερα ενδεικτικό της περιτονίτιδας.

Θεραπευτική αγωγή

Η θεραπεία για την περιτονίτιδα εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία της. Συχνά συνταγογραφούνται αντιβιοτικά για την καταπολέμηση της λοίμωξης και τον έλεγχο της πιθανής εξάπλωσής της. Ο τύπος και η διάρκεια των αντιβιοτικών καθορίζονται από τη σοβαρότητα και την αιτία της περιτονίτιδας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί επίσης να απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση ώστε να αφαιρεθεί η πηγή της μόλυνσης και να ελεγχθεί η εξάπλωσή της. Η χειρουργική επέμβαση μπορεί επίσης να πραγματοποιηθεί για τη θεραπεία υποκείμενων παθήσεων, όπως της σκωληκοειδίτιδας. Σημειώνεται πως η θεραπεία της περιτονίτιδας ενδέχεται να απαιτήσει και πρόσθετη υποστηρικτική φροντίδα, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης του πόνου, της ενδοφλέβιας χορήγησης υγρών και του οξυγόνου.

Εάν η περιτονίτιδα σχετίζεται με περιτοναϊκή κάθαρση, οι γιατροί μπορεί να συστήσουν τη μετάβαση σε άλλη μορφή αιμοκάθαρσης μέχρι να επουλωθεί η λοίμωξη.

Ο πόνος στην κοιλιά – ειδικά ο επίμονος – πρέπει να διερευνάται πάντοτε και να μην καταφεύγει ο ασθενής στην εύκολη λύση λήψης ενός παυσίπονου. Επικοινωνήστε με τον Γενικό Χειρουργό Δρ. Ε. Σεβαστιάδη προκειμένου να μάθετε περισσότερα για την περιτονίτιδα. Η πολύχρονη εμπειρία του τον καθιστά αρμόδιο να σας συμβουλεύσει και να προτείνει ένα εξατομικευμένο πλάνο θεραπείας.