Πόνος στην κοιλιά

Ο πόνος στην κοιλιά αποτελεί ένα από τα συχνότερα συμπτώματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι και μπορεί να οφείλεται σε πληθώρα υποκείμενων παθήσεων, σοβαρών και μη. Κάθε άνθρωπος κατα τη διάρκεια της ζωής του εκδηλώνει πόνο στην κοιλιά, ο οποίος μπορεί να είναι αποτέλεσμα μίας ή περισσότερων παθήσεων, ενώ συχνά συνοδεύεται από επιπλέον συμπτώματα.

Πώς ορίζουμε τον πόνο στην κοιλιά;

Πόνος στην κοιλιά ορίζεται η ενόχληση που εντοπίζεται μεταξύ του θώρακα, κάτω απο το στήθος, και την κάτω κοιλία στην περιοχή της λεκάνης, πάνω απο τα γεννητικά όργανα.

Τις περισσότερες φορές, το συγκεκριμένο σύμπτωμα δε συνιστά προάγγελο ανησυχητικών νέων, παρότι αποτελεί σύμπτωμα κάποιας πάθησης. Συχνά, η ένταση του πόνου είναι αντιστρόφως ανάλογη της σοβαρότητας μιας πάθησης. Δηλαδή, η δυσκοιλιότητα μπορεί να επιφέρει εξαιρετικά έντονο πόνο, ενώ η χολοκυστίτιδα μπορεί να μην εμφανίσει πόνο, ενώ, αν εμφανίσει, να είναι πολύ σύντομος.

Ποια είναι τα είδη του πόνου στην κοιλιά;

Υπάρχουν είδη που κατηγοριοποιούν τον πόνο ανάλογα με το πόσο ισχυρός είναι, σε ποιο σημείο εντοπίζεται, πόσο διαρκεί αλλά και το αν παρουσιάζονται συνοδά συμπτώματα:

• Ο πόνος χαρακτηρίζεται οξύς, όταν η ένταση του και η δυσφορία που προκαλεί είναι εξαιρετικά έντονες, και μπορεί να διαρκέσει απο μερικά λεπτά εως μερικές ώρες ή μέρες.
• Ο χρόνιος πόνος παρουσιάζεται με παρατεταμένη διάρκεια και ηπιότερη ένταση απο τον οξύ, όμως μπορεί να έχει εξάρσεις και υφέσεις.
• Ο πόνος μπορεί να χαρακτηρισθεί προοδευτικός, όταν με την πάροδο της ώρας επιδεινώνεται.

Διάφορες επίσης είναι οι αναφορές ως προς την περιγραφή του πόνου. Ο γενικευμένος πόνος είναι διάχυτος στην κοιλιακή χώρα, καταλαμβάνει δηλαδή έκταση και διαθέτει μια μέτρια ένταση.
Η γνωστή «σουβλιά» (κολικός) είναι πόνος ισχυρής έντασης, συχνά με εξάρσεις και υφέσεις, ενώ οι εντερικές συσπάσεις συνήθως προκαλούν πόνο που περιγράφεται ως κράμπα.

Παθήσεις με σύμπτωμα πόνου στην κοιλιά

Ο πόνος στην κοιλιά μπορεί να οφείλεται σε ποικίλες παθήσεις. Η κοιλιακή χώρα διαθέτει την πλειονότητα των οργάνων, όπως το ήπαρ, το στομάχι, τη χοληδόχο κύστη, το παχύ έντερο, κ.α. Συχνά, επηρεάζεται και απο περιφερειακά όργανα όπως τα γεννητικά, την καρδιά και τους πνεύμονες, με αποτέλεσμα, όταν αυτά πάσχουν, να εκδηλώνεται πόνος στην κοιλιακή χώρα.

Συχνές και μη ανησυχητικές παθήσεις που επιφέρουν κοιλιακό πόνο περιλαμβάνουν:

• Δυσκοιλιότητα
• Μετεωρισμός
• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Τροφικές δυσανεξίες
• Καταπόνηση μυών

Οι παθήσεις του πεπτικού συστήματος είναι αρκετά συχνές, και μπορεί να οφείλονται σε τρόφιμα με υψήλη περιεκτικότητα σε ίνες ή συστατικά όπως η λακτόζη. Συχνά, ο πόνος συνοδεύεται απο συμπτώματα όπως το φούσκωμα, τα αέρια, την αίσθηση συσπάσεων κ.α.

Παθήσεις οι οποίες  χρήζουν προσοχής και θεραπείας και μπορεί να προκαλούν πόνο στην κοιλιά είναι:

• Γαστρίτιδα
• Ελικοβακτηρίδιο του Πυλωρού
• Παγκρεατίτιδα
• Χολοκυστίτιδα
• Σκωληκοειδίτιδα
• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
• Τροφική δηλητηρίαση
• Ελκώδης κολίτιδα
• Νόσος του Crohn
• Λιθίαση νεφρών
• Κήλη (επιγαστρική, ομφαλοκήλη και βουβωνοκήλη)
• Γαστρεντερίτιδα
• Ουρολοίμωξη

Ο πόνος στην κοιλιά, επίσης, προκαλείται από γυναικολογικές παθήσεις, όπως:

• Το Προεμμηνορροϊκό σύνδρομο και η Προεμμηνορροϊκή Δυσφορική Διαταραχή
• Η Ενδομητρίωση
• Οι κύστεις οωθηκών
• Η φλεγμονώσης νόσος της πυελού

Πιο σπάνια, ο πόνος στην κοιλιά μπορεί να αποτελεί ένδειξη κάποιας σοβαρής πάθησης. Αυτό μπορεί να είναι παθήσεις του πνεύμονα όπως η πνευμονία και η πνευμονική εμβολή, η καρδιακή προσβολή και (λιγότερο συχνά) ο καρκίνος του στομάχου.

Τρόποι ανίχνευσης και ιατρική προσέγγιση

Αρχικά, είναι σημαντικό ο ασθενής να αντιλαμβάνεται τον πόνο που αισθάνεται, αν είναι σε μεγάλο μέρος της κοιλιακής χώρας, ή σε στοχευμένο σημείο, την έντασή του κ.α. Δεν πρέπει να αμελεί τον εμμένοντα πόνο ενώ είναι σημαντικό να παρατηρεί τα χαρακτηριστικά του, ώστε μαζί με τον γιατρό – γενικό χειρουργό να πραγματοποιηθεί η σωστή προσέγγιση της πάθησης.

Το ιστορικό είναι το πιο σημαντικό εργαλείο, το οποίο θα καταγράψει τα συμπτώματα της κατάστασης, ενώ θα αναδείξει και την γενετική προδιάθεση που υπάρχει. Ανάλογα με τις ενδείξεις και τις πληροφορίες που θα προσφέρει ο ασθενής σχετικά με τα χαρακτηριστικά του πόνου, πιθανόν να ακολουθήσουν εξετάσεις όπως ο υπέρηχος άνω και κάτω κοιλίας, οι εξετάσεις αίματος, οι ακτινογραφείες, η γαστροσκόπηση, η κολονοσκόπηση κ.α.

Το συμπέρασμα του αν ο πόνος στην κοιλιά προμηνύει μια σοβαρή πάθηση που χρήζει θεραπείας, θα συνεκτιμηθεί συνδυαστικά. Η διάρκεια του πόνου, η ένταση, τα παραπλήσια συμπτώματα, η συχνότητα, το σημείο που εμφανίζεται, το πόση έκταση καταλαμβάνει, θα οδηγήσουν στις κατάλληλες εξετάσεις, οι οποίες θα προσδιορίσουν την πάθηση και θα δώσουν τις κατάλληλες κατευθυντήριες για τη σωστή θεραπευτική προσέγγιση.