Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (Σπαστική Κολίτιδα)

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ή σπαστική κολίτιδα, όπως είναι αλλιώς γνωστό) περιγράφει μια γαστρεντερική διαταραχή, η οποία προκαλεί έντονες και χρόνιες ενοχλήσεις στον ασθενή. Πρόκειται για μια πάθηση η οποία δεν είναι απειλητική για τη ζωή, ενώ δεν οδηγεί σε άλλες παθήσεις του παχέος εντέρου, όπως η ελκώδης κολίτιδα, η νόσος του Crohn ή ο καρκίνος του παχέος εντέρου.

Ωστόσο, η χρονιότητα του συνδρόμου το καθιστά ένα πρόβλημα που επηρεάζει σημαντικά τη ζωή του ατόμου που πάσχει από αυτό. Συχνά, ο ασθενής αναγκάζεται να αλλάξει τον τρόπο ζωής του και να παραμείνει εκτός πολλών καθημερινών δραστηριοτήτων εξαιτίας  της πάθησης.

Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου – Γιατί συμβαίνει;

Οι αιτίες που οδηγούν στο σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου δεν είναι ξεκάθαρες. Ωστόσο, θεωρείται ότι μικρόβια που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια μολυσματικής γαστρεντερίτιδας μπορεί να προκαλέσουν μια χρόνια αντίδραση, η οποία δημιουργεί τα συμπτώματα του συνδρόμου.

Σύμφωνα με έρευνες, το παχύ έντερο αποκτά υπερευαισθησία και αντιδρά υπερβολικά σε ήπια ερεθίσματα. Έτσι, αντί να κάνει αργές και ομαλές κινήσεις, το έντερο παρουσιάζει σπασμούς και αυτό μπορεί να προκαλέσει πόνο, διάρροια ή δυσκοιλιότητα.

Μια άλλη θεωρία περιγράφει πως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου προκύπτει εξαιτίας χημικών ουσιών που παράγονται από τον οργανισμό, όπως η σεροτονίνη και η γαστρίνη, οι οποίες ελέγχουν τα νευρικά σήματα ανάμεσα στον εγκέφαλο και το πεπτικό σύστημα.

Άλλοι ερευνητές μελετούν τη συσχέτιση του συνδρόμου με συγκεκριμένα βακτήρια στο έντερο.

Παράλληλα, καθώς το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου παρουσιάζεται συχνότερα στις γυναίκες σε σχέση με τους άντρες, θεωρείται ότι οι ορμόνες μπορεί να αποτελούν παράγοντα ανάπτυξής του.

Μια μικρή μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο του 2021 αναφέρει ότι μια λοίμωξη του γαστρεντερικού σωλήνα, όπως η τροφική δηλητηρίαση, μπορεί να αλλάξει το ανοσοποιητικό σύστημα έτσι ώστε ορισμένα τρόφιμα να τα αναγνωρίζει ως απειλή, όπως μικρόβια ή ιοί. Τα πρώιμα αυτά ευρήματα είναι υπό εξέταση.

Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου – Συμπτώματα

Τα άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου αντιμετωπίζουν συμπτώματα όπως τα παρακάτω:

• Διάρροια
• Δυσκοιλιότητα
• Πόνοι και κράμπες στην κοιλιακή χώρα, συνήθως στην κατώτερη περιοχή, τα οποία επιδεινώνονται έπειτα από γεύμα ενώ υποχωρούν έπειτα από κένωση
• Μετεωρισμός (φούσκωμα) και αέρια εντέρου
• Αλλαγές στο σχήμα και τη σύσταση των κοπράνων (πιο σκληρά ή μαλακά κόπρανα απ’ ό,τι συνήθως)
• Πρήξιμο στην κοιλιά
• Βλέννα στα κόπρανα
• Αίσθημα ανάγκης για κένωση παρά την ολοκλήρωση της διαδικασίας
• Δυσανεξία σε τροφές
• Καούρες στο στομάχι και δυσκολία πέψης
• Πονοκέφαλοι
• Κόπωση
• Διαρκής ανάγκη για ούρηση
• Δυσκολία στη σεξουαλική δραστηριότητα
• Κατάθλιψη

Τα παραπάνω συμπτώματα μπορεί να είναι αποτέλεσμα άλλων παθήσεων και για το λόγο αυτό τα άτομα που τα βιώνουν πρέπει να απευθυνθούν σε εξειδικευμένο γιατρό για την κατάλληλη διάγνωση του προβλήματος.
Στις γυναίκες με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου τα συμπτώματα μπορεί να ενταθούν κατά την έμμηνο ρύση, ενώ το στρες μπορεί επίσης να αποτελέσει παράγοντα επιδείνωσης της κατάστασης.

Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου – Διάγνωση

Ο γαστρεντερολόγος ή ο γενικός χειρουργός θα θέσει τη διάγνωση του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου μέσα από αξιολόγηση των συμπτωμάτων, του ατομικού και οικογενειακού ιατρικού ιστορικού και της φυσικής εξέτασης.

Στη συνέχεια, θα ορίσει ειδικές παρακλινικές εξετάσεις για τον αποκλεισμό ή ανάδειξη παθήσεων που μπορεί να προκαλούν τα συμπτώματα.

Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου – Αντιμετώπιση

Για την αντιμετώπιση του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου ο γιατρός συστήνει μια σειρά από τροποποιήσεις στην καθημερινότητα του ασθενούς που αφορούν στα εξής:

• Καθημερινή διατροφή
• Τρόπος ζωής
• Φάρμακα (αντισπασμωδικά, κ.α.)
• Προβιοτικά
• Θεραπείες ψυχικής υγείας
• Καθημερινή σωματική άσκηση και τρόποι χαλάρωσης από το στρες

Σε πρώτη φάση, η διαδικασία αντιμετώπισης περιλαμβάνει πρακτικές τις οποίες ο ασθενής δοκιμάζει για να διαπιστώσει εάν αποδίδουν. Στην πορεία, πάντα σε συνεννόηση με τον γιατρό του, μπορεί να χρειαστεί να διαφοροποιήσει αρκετές φορές το θεραπευτικό πλάνο, έως ότου καταλήξει σε αυτό που θα τον απαλλάξει από τα συμπτώματα της πάθησης.

Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου – Αλλαγές στη διατροφή

Ένας από τους κύριους τρόπους αντιμετώπισης του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου είναι οι αλλαγές στη διατροφή του ασθενούς. Ο γιατρός πιθανόν να προτείνει:

• Αποφυγή γλουτένης, καφεΐνης και τσαγιού
• Κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί, κ.α.
• Μεγάλες ποσότητες νερού σε καθημερινή βάση
• Αποφυγή γαλακτοκομικών και πικάντικων τροφών
• Μείωση ή διακοπή του καπνίσματος
• Τήρηση μικρών και συχνών γευμάτων μέσα στην ημέρα