Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσοι του Εντέρου: Συμπτώματα, Διάγνωση & Θεραπείες

Όταν αναφερόμαστε στις ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου εννοούμε ουσιαστικά την ελκώδη κολίτιδα και τη νόσο του Crohn. Πρόκειται για τις δύο βασικές φλεγμονώδεις παθήσεις που εμφανίζονται σε διαφορετικά τμήματα του εντέρου και, ανάλογα με την κάθε περίπτωση, η έκτασή τους ποικίλλει.

Ποιες αιτίες οδηγούν στην ανάπτυξη ιδιοπαθών φλεγμονωδών νόσων του εντέρου;

Τόσο στην ελκώδη κολίτιδα όσο και στη νόσο του Crohn οι αιτίες που οδηγούν στην ανάπτυξή τους δεν έχουν αποσαφηνιστεί. Θεωρείται ότι σημαντικό ρόλο παίζει η διαταραχή του ανοσοποιητικού συστήματος το οποίο αντιδρά σε βακτήρια που υπάρχουν στο έντερο. Συχνά οφείλεται και σε ιούς τους οποίους το ανοσοποιητικό σύστημα προσπαθεί να καταστρέψει, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται το πεπτικό σύστημα.
Επίσης, έχει διαπιστωθεί ότι τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό ιδιοπαθών φλεγμονωδών νόσων του εντέρου έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν την πάθηση.

Παράγοντες που ενοχοποιούνται για την εμφάνιση των ιδιοπαθών φλεγμονωδών νόσων του εντέρου αφορούν στην κακή διατροφή του δυτικού κόσμου, καθώς και τη λήψη αντιβιοτικών από μικρή ηλικία. Συχνά αναφέρεται ότι οι συγκεκριμένες δυτικές συνήθειες ωθούν το έντερο στο να αντιδρά υπερβολικά και να αναπτύσσει φλεγμονή.
Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν είναι αποδεδειγμένο και οι παράγοντες αυτοί ενώ μπορούν να επιδεινώσουν τη νόσο, δεν αποτελούν αιτία εμφάνισής της.

Σε ποιους ανθρώπους εμφανίζονται συχνότερα οι ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου;

Οι άνθρωποι που εμφανίζουν συχνότερα ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου ανήκουν στη λευκή φυλή και κυρίως στη βόρεια Ευρώπη και βόρεια Αμερική. Δεν υπάρχει διάκριση για την εμφάνιση της νόσου ανάμεσα στα δύο φύλα, ενώ οι πιο επιρρεπείς ηλικίες ανάπτυξής της είναι 10 – 40 και 55 – 60 ετών.

Ποια συμπτώματα «μαρτυρούν» την ύπαρξη των ιδιοπαθών φλεγμονωδών νόσων του εντέρου;

Τα συμπτώματα που εκδηλώνονται όταν υπάρχουν ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου είναι τα εξής:

• Επαναλαμβανόμενες διάρροιες
• Έκκριση πυώδους υγρού από τον πρωκτό κατά την κένωση
• Αιμορραγία κατά την κένωση
• Αίσθημα ατελούς κένωσης
• Πόνος στην κοιλιακή χώρα
• Κατάπτωση
• Ανορεξία
• Απότομη απώλεια βάρους
• Πυρετός

Στην περίπτωση της νόσου του Crohn μπορεί να συνυπάρχει περιεδρικό συρίγγιο ή περιεδρικό απόστημα, καθώς και ραγάδα δακτυλίου.

Ανάλογα με τη φάση και τον οργανισμό, τα παραπάνω συμπτώματα βρίσκονται σε έξαρση και ύφεση.

Όταν πρόκειται για σοβαρότερης μορφής νόσο, τότε ο ασθενής μπορεί να εκδηλώσει:

• Γαγγραινώδες πυόδερμα
• Ιριδοκυκλίτιδα
• Αφθώδη στοματίτιδα
• Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα
• Οζώδες ερύθημα
• Ιερολαγονίτιδα

Ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου: Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση των φλεγμονωδών νόσων του εντέρου πραγματοποιείται από γενικό χειρουργό ή γαστρεντερολόγο και βασίζεται στο ιατρικό ιστορικό του ασθενούς και σε παρακλινικές εξετάσεις, όπως είναι:

• Κολονοσκόπηση
• Γαστροσκόπηση
• Μαγνητική εντερογραφία
• Βιοψία

Μέθοδοι θεραπείας για τις ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου

Καθώς πρόκειται για χρόνιες ασθένειες, βασικός στόχος της θεραπείας για τις ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου είναι η αποδρομή και καταστολή των συμπτωμάτων.
Η επιλογή θεραπείας, κατά κανόνα, είναι συντηρητική και αφορά σε:

• Λήψη κορτικοστεροειδών φαρμάκων
• Ειδικά αντιβιοτικά
• Ανοσοκατασταλτικά
• Τροποποίηση της διατροφής και συνέπεια σε αυτή

Σε περιπτώσεις όπου η συντηρητική θεραπεία δε μπορεί να αποδώσει και στην ύπαρξη σοβαρών επιπλοκών κρίνεται απαραίτητη η χειρουργική επέμβαση.
Η μέθοδος χειρουργικής αντιμετώπισης ορίζεται με βάση το περιστατικό και τις ιδιαίτερες ανάγκες του ασθενούς.
Μία από τις πιο σύγχρονες και ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές χειρουργικής αποκατάστασης είναι η λαπαροσκόπηση, η οποία εξασφαλίζει μειωμένη αιμορραγία, ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο και γρήγορη ανάρρωση.
Ο ασθενής δεν υποβάλλεται στην ταλαιπωρία του ανοικτού χειρουργείου και σε πολυήμερη νοσηλεία, ενώ παράλληλα μπορεί να επιστρέψει σύντομα στις καθημερινές του δραστηριότητες.