Γαστρορραγία

Η γαστρορραγία αποτελεί μία από τις πιο σοβαρές διαταραχές του ανώτερου πεπτικού συστήματος. Ορίζεται ως η απώλεια αίματος από τον οισοφάγο, το στομάχι ή τον δωδεκαδάκτυλο (το πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου). Αποτελεί μία επικίνδυνη ιατρική κατάσταση λόγω του ότι έχει υψηλά ποσοστά θνησιμότητας, γι’ αυτό και κρίνεται επείγουσα η νοσηλεία του ασθενή.

Τι είναι η Γαστρορραγία ;

Η εμφάνιση αίματος από το γαστρεντερικό σύστημα αποτελεί ένδειξη διαταραχής του πεπτικού συστήματος. Η αιμορραγία μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε τμήμα του γαστρεντερικού σωλήνα που εκτείνεται από τη στοματική κοιλότητα έως τον πρωκτό. Το αίμα μπορεί να εμφανιστεί στα κόπρανα ή στον εμετό, αλλά αρκετές φορές δεν γίνεται αντιληπτό. Η γαστρορραγία του ανώτερου πεπτικού συστήματος σχετίζεται με ένα ευρύ φάσμα αιτιών, ενώ τα συμπτώματα εμφανίζονται απροσδόκητα και τις περισσότερες φορές είναι σοβαρά.

Ποια είναι η αιτία εμφάνισης της γαστρορραγίας ;

Η γαστρορραγία μπορεί να προκληθεί από διάφορες αιτίες, οι οποίες διαμορφώνονται ανάλογα με τα προβλήματα που υπάρχουν στις περιοχές του ανώτερου πεπτικού συστήματος.

Η αιμορραγία μπορεί να προκληθεί από  :

• Πεπτικά έλκη (έλκη στομάχου και δωδεκαδακτύλου) : Είναι αποτέλεσμα αλλοίωσης του στομάχου ή του δωδεκαδάκτυλου από το οξύ του στομάχου. Η διείσδυση του έλκους στα αιμοφόρα αγγεία εντός των τοιχωμάτων του πεπτικού σωλήνα μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία. Ακόμη, η λήψη φαρμάκων, όπως η ασπιρίνη ή μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών σκευασμάτων δύναται να οδηγήσουν στην εμφάνιση πεπτικών ελκών.

• Κιρσούς οισοφάγου : Η αιμορραγία οφείλεται στη διαστολή των φλεβών που βρίσκονται στο κάτω μέρους του οισοφάγου και είναι πιο συχνή σε άτομα με κάποια ηπατική νόσο (π.χ. κίρρωση)

• Αιμορραγική Γαστρίτιδα – οξέα έλκη :Προκαλούν εξίσου αιμορραγία στον πεπτικό σωλήνα

• Καλοήθεις -Κακοήθεις όγκοι : Οι όγκοι που εμφανίζονται στα τοιχώματα του οισοφάγου, του στομάχου ή του δωδεκαδακτύλου, οι οποίοι μπορεί να είναι είτε  καλοήθεις (π.χ. πολύποδες), είτε κακοήθεις (π.χ. καρκίνος του παχέος εντέρου). Η αιμορραγία μπορεί να είναι χρόνια .

• Σύνδρομο Mallory- Weiss
• Νόσος του Crohn
• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση οξέος

Γαστρορραγία : Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της γαστρορραγίας ποικίλλουν ανάλογα με την περιοχή του πεπτικού συστήματος που έχει υποστεί βλάβη και τη σοβαρότητα της αιμορραγίας. Τα συνήθη συμπτώματα που εμφανίζονται είναι :

• Μέλαινα κένωση : Κοινή εικόνα αιμορραγίας του ανώτερου πεπτικού συστήματος, όπου ο ασθενής κατά την κένωση παρουσιάζει σκουρόχρωμα,  μαύρα και δύσοσμα κόπρανα που μοιάζουν με πίσσα.
• Αιματέμεση: Η εμφάνιση έντονου κόκκινου ή σκούρου αίματος στον εμετό. Στην περίπτωση που το αίμα διατηρηθεί στο στομάχι για αρκετό διάστημα οξειδώνεται από το γαστρικό οξύ, γεγονός που προκαλεί εμετό με καφέ απόχρωση.
• Κοιλιακές κράμπες : Παρουσιάζεται πίεση στην περιοχή του στομάχου και κάποιες φορές αίσθημα καψίματος (καούρα).
• Αδυναμία και έλλειψη ενέργειας : Η αιμορραγία μπορεί να προκαλέσει πτώση του αιματοκρίτη, προκαλώντας κόπωση.

Ωστόσο, η γαστρορραγία μπορεί να εκδηλωθεί και με άλλα συμπτώματα τα οποία μπορεί να μην παραπέμπουν στην διαταραχή, όπως είναι η δύσπνοια, υπόταση, ταχυκαρδία, λιποθυμία, έντονη εφίδρωση.

Πως πραγματοποιείται η διάγνωση της γαστρορραγίας;

Στην περίπτωση που ο ασθενής εμφανίσει τα παραπάνω συμπτώματα θα πρέπει να επισκεφτεί άμεσα ένα εξειδικευμένο Γενικό Χειρουργό για την λεπτομερή αξιολόγηση των συμπτωμάτων. Ο ιατρός λαμβάνει το ιστορικό του ασθενούς και αξιολογεί την κατάσταση του μέσω φυσικής εξέτασης. Για τον προσδιορισμό του σημείου αιμορραγίας  της γαστρορραγίας πραγματοποιούνται επιπρόσθετες συμπληρωτικές εξετάσεις όπως είναι :

• Βιοχημικές εξετάσεις
• Γαστροσκόπηση: για την πλήρη την εικόνα του ανώτερου και κατώτερου πεπτικού συστήματος και τον γρήγορο εντοπισμό της αιμορραγίας
• Κολονοσκόπηση: δεν πραγματοποιείται σε ασθενείς με μεγάλη αιμορραγία, ενώ χρειάζεται η ειδική προετοιμασία του εντέρου
• Αξονική τομογραφία

Πώς αντιμετωπίζεται η γαστρορραγία ;

Η γαστρορραγία δεν αντιμετωπίζεται σε όλους τους ασθενείς το ίδιο, καθώς η αντιμετώπιση της εξαρτάται από την αιτία που την προκαλεί. Κάποιες φορές μπορεί να αντιμετωπιστεί φαρμακευτικά, ιδιαιτέρως στις περιπτώσεις που η αιμορραγία οφείλεται σε έλκη ή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Η φαρμακευτική αγωγή συμβάλλει στη μείωση του οξέος στο στομάχι, ενισχύει την πήξη του αίματος και ανακουφίζει το πρήξιμο.

Ωστόσο, η γαστρορραγία σε αρκετές περιπτώσεις δεν αντιμετωπίζεται συντηρητικά. Η χειρουργική αντιμετώπιση της γαστρορραγίας επιτυγχάνεται μέσω της εφαρμογής ενδοσκοπικών μεθόδων. Πριν από την εφαρμογή της ενδοσκόπησης θα πρέπει να εξασφαλιστεί η αιμοδυναμική σταθεροποίηση του ασθενή. Έπειτα,  πραγματοποιείται η χειρουργική επέμβαση μέσω της δημιουργίας μικροσκοπικών τομών από τις οποίες περνούν τα χειρουργικά εργαλεία και μία μικρή κάμερα. Μέσω αυτής της μεθόδου επιτυγχάνεται η άμεση πρόσβαση στο σημείο αιμορραγίας και συνάμα η θεραπεία της.

Η ορθή και έγκαιρη αντιμετώπιση της γαστρορραγίας είναι σημαντική για να μην τεθεί η ζωή του ασθενούς σε κίνδυνο. Στην περίπτωση που αντιμετωπίζεται συμπτώματα γαστρορραγίας επικοινωνήστε άμεσα με τον Δρ. Μανόλη Σεβαστιάδη, εξειδικευμένο Γενικό Χειρουργό κοιλίας και σπλαχνικών οργάνων, με πολυετή εργασία σε μεγάλα Νοσοκομεία της Γερμανίας και της Ελλάδας.